Havayolu pilotunun tipik bir günü, ekibin bir araya gelerek uçağa geçmeden önce brifing yaptıkları Operasyon Merkezi'nde başlar.

Pilotlar, havayolu operatörleri tarafından sağlanan uçuş planını kontrol ederek çıktısını alırlar. Uçuş planında; uçuş adı, çağrı adı, uçak modeli, uçuş süresi, kalkış havaalanı, varış havaalanı, alternatif havaalanları, rota, yer işaretleri, uçuş yüksekliği, yakıt ve yük ağırlıkları gibi pilotlar için birçok yararlı bilgi vardır.

Uçuş Plan Formu

Pilotlar hava durumunu, hava durumu haritaları ve kalkış, varış ve alternatif havaalanlarına ait günlük hava raporları aracılığı ile kontrol ederler. Günlük hava raporları,  Meydan Rutin Havaalanı Raporu (METAR) ve Terminal Hava Tahmini (TAF) şeklindedir.

Hava Durumunu Gösteren Haritalar

Uçuş rotası boyunca uçuş emniyetini etkileyebilecek havacılıkla ilgili tesislerde, prosedürlerde ve hizmetlerde oluşan herhangi bir değişiklik, koşul veya tehlike hakkında bilgi içeren “NOTAM” uyarıları (Havacılara bildiri) kontrol edilir. Pilotlar ve kabin memurları bir araya toplanarak, o günün uçuşuyla ilgili olarak hem normal prosedürleri hem de acil durum prosedürlerini tartışırlar.

Ayrıca uçakta bulunacak olan çocuk, bebek ve özel yardıma muhtaç yolcu sayıları hakkında konuşarak, özel kargo durumlarını ve özel prosedürleri de tartışırlar.

Brifing tamamlanır tamamlanmaz ekibi, uçağa götürecek olan ekip otobüsü alır. Uçağa geçildiğinde, pilotlar uçak içi ve aletlerin ışıklarını açarak kulaklıklarını takarlar ve kokpitteki cihazları düzenlerler.

Uçakta Herkesin Belli Bir Görevi Vardır:

Kaptan, uçuştan önce operasyonel durumlar ve emniyet için, uçağın etrafında yürüyüş yaparak bazı dış parçalarına bakar ve kontrollerini yapar. Eğer alışılmadık bir şeye rastlarsa, yardımcı pilotu bilgilendirerek, sorunu çözmek için havayolu şirketine danışır ve sorunun çözülmesi için şirketin teknisyenini çağırır. Yardımcı pilot, prosedürleri izleyerek tüm araç ve cihazları ayarlar ve kokpiti kalkış için hazır hale getirir.

Kabin ekibiyse yolcuları almak için kabini düzenleyerek hazır hale getirir.

Pilotlar, ilk rotayı kimin uçuracağına karar verir. Kokpitte iki pilot olduğundan dolayı uçağı uçuracak olanı Uçan Pilot olarak adlandırılırken diğeri Gözlemleyen Pilot olarak adlandırılan yardımcı pilot görevini üstlenir. İlk rotada uçacak olan pilot sonrasında brifing yapar. Pilotlar, tüm belgelere birlikte bakarak hava koşullarını ve havaalanları bilgilerini kontrol eder ve doğrulukları ile geçerliliklerini onaylarlar.

Pilotlar haberleşme işlevlerini kontrol eden ve uçağın performans hesaplamasını yöneten bir sistem olan Uçuş Yönetim Sistemine (FMS) bilgi girerek uçağı kalkış için ayarlarlar. Kalkış ve varış havalimanı, istenen uçuş seviyesi, dış sıcaklık, hız değerleri ve uçuş rotası gibi FMS'ye girilmesi gereken çok sayıda bilgi mevcuttur.

Bilgiler girildikten sonra, uçaktaki bilgisayar, pilotların ekranlarında rotayı ve navigasyon göstergelerini gösterir ve otopilot sistemi uçağı yönetebilir.

Uçağa biniş başlamadan önce, kaptan ekibine son talimatları verir.

Kontrol listeleri tamamlandığında uçağa yolcular alınır ve boarding’in tamamlanmasıyla uygun pist için taksi yoluna geçerler. Kalkış için uygun olan pist, Hava Trafik Kontrolü (ATC) tarafından pilota bildirilir, genellikle taşımanın büyük olması amacıyla rüzgâra karşı kalan pist seçilir. Kalkış esnasında uçaklar daha kısa kalkış mesafesini daha az itme ile gitmeleri için daha yüksek bir hava hızına sahip olacaklardır bu nedenle kaldırma kuvvetinde rol oynayan rüzgâra karşı kalkış yapabilecekleri pist tercih edilir.

ATC tarafından onaylandıktan sonra, pilotlar kalkış için ışıklarını açarak uçağı pistin merkez çizgisine göre hizalar. Motorlara maksimum itme gücü sağlamak için motor itme kollarını ileri doğru hareket ettirirler ve daha sonra kalkış için frenleri serbest bırakırlar.

Uçan pilot dönme hızına (Vr) ulaştığında, yan çubuğu yukarı doğru çekerek, Standart Aletli Kalkış Usulü (SID) olarak adlandırılan başlangıç rotasını takiben uçağı düz uçuş seviyesine kadar döndürür. Seyir yüksekliğine ulaştıktan ve uçağı düz konuma getirdikten sonra, pilotlar tüm sistemleri kontrol ederek uçuş rotasındaki her nokta için bir zaman denetimi yaparlar. Uçuş seyir halinde iken, otopilot devreye alınarak pilotların uçuş esnasındaki kontrol listelerini ve diğer gerekli görevleri yerine getirmelerine yardımcı olması sağlanır ve kokpitteki iş yükleri azaltılmış olur.

İnişe geçmeden önce pilotlar, piste yaklaşım türü, hava koşulları, referans noktaları ve yetkili ATC tarafından alınan talimatlar hakkında açıklayıcı bir brifing hazırlarlar.

Alçalış, normalde yaklaşmanın başladığı, İlk Yaklaşma Noktası'na  (IAF) gelinmesini sağlayan bir rota olan Standart Aletli Geliş Usulü (STAR) ile başlar.

Pilotlar, zemin ve engellerden doğru şekilde ayrılmalarını sağlayan emniyetli ve rehberli bir iniş yolu veren Aletli İniş Sistemi'ni (ILS) kullanarak hassas aletli yaklaşmayı uygularlar. Uçak, piste dokunana kadar bir yol izler ve durduktan sonra park alanına ulaşmak için ATC tarafından bildirilen taksi yolunu takip ederek pistten ayrılır.

Taksi esnasında pilotlar, yerdeki işlemleri sürdürmek için elektrikli ve pnömatik güç sağlamak amacıyla Yardımcı Güç Ünitesi'ne (APU) geçerler.

Motorlar ve çarpışmayı önleme ışıklarının kapatılması ile birlikte kabin memurları, yer personelinin izniyle tüm yolcuların inmesini sağlar.  Uçuş ekibi daha sonra uçuşu sonlandırmak amacıyla bakılan kapatma kontrol listesini tamamlar.

Günün sonunda ise uçak kapalı konuma alınarak durumunu kontrol edecek olan teknisyene bırakılır.

Pilotlar, tipik bir gün içerisinde, zaman aralıklarına ve uçuş süresi sınırlamalarına bağlı olarak dört veya daha fazla rota (bacak) gerçekleştirilebilir. Her uçuş ve rota, farklı senaryolar ve farklı hava koşullarına sahip olup hatta bazen acil veya beklenmedik durumlar içerebilir.